धेरै मसलेदार खानेकुराले पेटमा आउने समस्याहरु

२८ चैत्र २०७९, मंगलवार

चैत २६,२०६९ काठमण्डौ

एउटा कुरा निकै विरोधाभास छ, आयुर्वेद भन्छ हाम्रो भान्सामा हुने मरमसला आफैंमा औषधीय गुणले भरिपूर्ण छ । चिकित्सक भन्छन्- मसालेदार खानेकुराले रोग लाग्छ । खासमा किन यस्तो ?

 

भान्सामा पाउने मसला भन्नाले जिरा, धनियाँ, मरिच, बेसार, खुर्सानी, अदुवा, लसुन आदि । हामीले लामो समयदेखि हाम्रो खानेकुरामा यसको प्रयोग गर्दै आएका छौं । जसले खानेकुराको स्वाद बढाउनुका साथै स्वास्थ्यको लागि पनि लाभदायक हुन्छ भनेको हामीले आयुर्वेदमा धेरै सुनेका छौं ।

तर यी मसला प्रयोग गर्ने पनि मात्रा हुने र सही मात्रामा प्रयोग गरे मात्र लाभदायक हुने पेट तथा कलेजोरोग विशेषज्ञ प्रा. डा. विधाननिधि पौडेल बताउँछन् । ‘सीमित मात्रामा प्रयोग गर्दा यस्ता मसलाले एन्टिअक्सिडेन्टको रूपमा काम गर्छ । शरीरमा तातोपन बढाउने, र स्फूर्ति ल्याउने काम गर्छ ।’

धेरै मात्रामा प्रयोग गर्दा भने यसले स्वास्थ्यमा नकारात्मक असर गर्छ । हामीले खाएको अत्यधिक मसालेदार खानेकुरा खाना नली हुँदै आमाशयमा जान्छ र सबैभन्दा पहिले पेट पोल्न थाल्छ र खाना पच्न नै गाह्रो हुन्छ । मसालेदार खानेकुराको धेरै सेवनले आन्द्रा तथा आमाशय बिस्तारै सुन्निएर ग्यास्ट्रिकको समस्या र पेटमा घाउ नै पनिहुन सक्छ ।’ उनी भन्छन्, ‘त्यसैले अदुवा, लसुन, जिरा, धनियाँ लगायत मसलाको प्रयोग ठिक्क मात्रामा मात्र गर्नुपर्छ ।’

डा. पौडेल भन्छन्, ‘मसला मात्र होइन, धेरै पिरो र नुनिलो खानेकुरा पनि पेटको लागि हानिकारक हुन्छ । यसले पनि ग्यास्ट्रिकको समस्या बढाउँछ ।’

अहिले पछिल्लो समय हाम्रो खानपान शैली एकदमै धेरै परिवर्तन भएको छ, हामी स्वस्थ हुनको लागि भन्दा पनि स्वादको लागि खाना खान्छौं । जंकफुड, प्याकेट फुड, धेरै पिरो मसालेदार खानेकुराले पेटसँगै कलेजोसम्बन्धी समस्या पनि निम्तिन्छ । यस्तो खानपानले ग्यास्ट्रिकको समस्यासँगै कलेजोमा फ्याटी लिभरको समस्या पनिनिम्ताएको पौडेल बताउँछन् ।

‘खाना खाएपछि अघाउने सेन्टर हाम्रो दिमागमा हुन्छ । जंकफुड र प्याकेट फुड जस्ता खानेकुरामा नुन, मसला, चिल्लोको मात्रा बढी हुन्छ । यस्ता खानाले त्यो सेन्टरलाई नै सुस्त बनाइदिन्छ । जसले गर्दा जति खाना खाए पनि अघाएको थाहा नै हुँदैन र खाइरहन मन लाग्ने हुन्छ,’ डा. पौडेल भन्छन्, ‘यसो हुँदा मोटोपन बढ्छ । खाएको खानेकुराराम्ररी पच्दैन र कलेजोमा गएर जम्मा हुन्छ । जसले कलेजोका कोषिकाहरुलाई नष्ट गरेर लिभर सिरोसिस हुन सक्छ ।’

धेरैको खानपानमा मद्यपान पनि समावेश हुन्छ । जसको कारण अल्कोहलिक फ्याटी लिभरको समस्या निम्तिएको छ । मद्यपानले सिधै कलेजो, प्याङक्रियाज र ठूलो आन्द्रालाई पनि खराब गर्छ र पाचन शक्तिलाई कमजोर बनाइदिने पौडेलले बताए ।